Khám phá vùng St Emilion, Bordeaux phần 1

Rượu vang – món quà mà Thượng Đế ban tặng, thức uống đã có từ lâu đời và luôn là một phần quan trọng trong cuộc sống. Nhắc đến rượu vang chúng ta không thể bỏ qua Bordeaux, Pháp nơi khởi nguồn của những dòng vang chất lượng nhất. Tìm hiểu sâu hơn về vùng rượu vang Bordeaux thì không thể không nhắc đến St Emilion với truyền thống làm rượu nhiều thế kỷ.

Lịch sử của vùng St Emilion 

Saint Emilion sản xuất rượu vang lâu đời nhất tại Bordeaux bắt nguồn từ thời La Mã cổ đại. Ở vùng đất này, các nhà khảo cổ đã tìm ra nhiều tàn tích La Mã nằm rải rác khắp nơi. Những ruộng nho đã có lịch sử từ thời tiền sử cùng với những dấu tích hoạt động của con người đầu tiên đã có từ thời kỳ Đồ đá cũ.

Nhắc đến vùng St Emilion không thể nào không nhắc đến Aemilianus, sinh vào thế kỷ thứ 8  ở Brittany. Sự nghiệp của ông bắt đầu với chức vụ một quản đốc ở Vannes nhưng đã bị buộc tội bởi chia nhiều đồ từ thiện cho người nghèo. Sau đó, ông trốn xuống phía Nam, trú trong hang động giữa rừng rậm Cumbis. Giữa trung tâm của khu vực này chính là làng St Emilion ngày nay. Aemilianus qua đời năm 767, câu chuyện nhà ông đã trở thành truyền thuyết. Để tưởng nhớ nhà tu hành ẩn dật, người dân đã cùng nhau xếp đá lên trên hang động và tạo nên một nhà thờ lớn – Monolithic Church của thị trấn Saint Emilion. Tên gọi của làng cũng xuất phát từ cái tên Aemilianus. Bên cạnh đó, ngày nay làng St Emilion là di sản thế giới được Unesco công nhận và là nơi có truyền thống rượu vang lâu đời nhất ở Pháp.

Bên cạnh là vùng sản xuất rượu vang lâu đời thì St Emilion còn là vùng đầu tiên ở Bordeaux xuất khẩu rượu vang. Vào thế kỷ 14, việc vận chuyển diễn ra khá dễ dàng, theo lệnh của vua Edward, rượu vang của vùng đã được chuyển đến Anh.

Tổng quan về vùng St Emilion

St Emilion là một trong những vùng sản xuất rượu vang lớn nhất tại Bordeaux với 5565 ha trồng nho. Các vườn nho được phân loại Grand Cru chiếm 3739 ha và có 1826 ha không được phân loại. Nhu cầu của các quốc gia phương Bắc đã dẫn đến sự phát triển trồng nho của vùng. Rượu vang St Emilion đã có được chất lượng tuyệt hảo và với sự chú trọng về terroir, khái niệm “cru” đã xuất hiện, gắn liền với những dòng vang ngon nhất, tuyệt nhất.

Ở St Emilion có bao gồm 9 xã hoặc giáo xứ: Saint Emilion, Saint-Christophe des Bardes, Saint-Etienne de Lisse, Saint-Hippolyte, Saint-Laurent des Combes, Saint-Pey d’Armens, Saint-Sulpice de Faleyrens, Vignonet và một một phần của Libourne. Có hơn 800 nhà sản xuất khác nhau chuyên sản xuất rượu vang ở St. Emilion.

Ở khu vực có một vài điền trang lớn nhưng hầu hết các vườn nho trung bình có diện tích khoảng 7 ha. Các vườn nho lớn nhất thuộc sở hữu của Chateau Laroque và Chateau Fombrauge, với mỗi vườn nho rộng gần 61 ha. Điền trang có diện tích nhỏ nhất là Clos St.Martin với diện tích 1,3 ha. Mỗi năm, vùng sản xuất được gần 2,4 triệu thùng rượu. Có khoảng 1.500.000 thùng rượu vang đến từ các vườn nho được phân loại Grand Cru và 900.000 thùng rượu vang được sản xuất từ những vườn nho không được phân loại.

Thổ nhưỡng và khí hậu của của vùng St Emilion

Vùng St Emilion với thổ nhưỡng và tiểu khí hậu phong phú, đa dạng. Điều này đã đem lại sự đa dạng trọng hương vị, các phong cách pha trộn giống nho của tiểu vùng này. Sự kết hợp khí hậu và thổ nhưỡng cùng sự tỉ mỉ trong việc trồng nho đã đem lại điều kiện lý tưởng cho cây nho sinh trường và những trái nho chín trọn vẹn. Về cơ bản, Saint Emilion được chia thành 3 terroir riêng biệt là cao nguyên đá vôi, các sườn núi gần cao nguyên và đồng bằng. Vùng có độ cao từ 3 – 100m. Nơi nằm trên cao nhất là chateau Troplong Mondot nằm trên cao nguyên Saint Emilion.

Hầu hết những dòng vang chất lượng đều đến từ lâu đài nằm trên Cotes. Cotes là những sườn đồi có đá vôi, trù phú bao quanh ngôi làng St Emilion đẹp như tranh vẽ. Để có thể chiêm ngưỡng được vùng đất có nhiều đá vôi, bạn có thể ghé thăm một số hang động sâu dưới lòng đất kết nối với một số lâu đài như Beau-Sejour Becot, Canon và Clos Fourtet. Một vài điền trang hàng đầu khác đến từ Cotes là: Chateau Angelus, Ausone, Beausejour Duffau, Larcis Ducasse, Chateau Pavie, Chateau Pavie Macquin và Chateau Troplong Mondot.

Hầu hết các loại rượu vang Classe Premier Cru hàng đầu đều đến từ Cotes. Vậy các điền trang khác thì sao? Các lâu đài khác nằm ở dưới cùng của những sườn núi, thổ nhưỡng gồm sỏi và đất cát có nhiều ở khu vực phía tây, không xa Pomerol. Chateau Cheval Blanc là điền trang có những dòng vang ngon được làm ra.

Trong thổ nhưỡng của vùng có 5 ngọn đồi nhiều sỏi, 3 trong số đó thuộc sở hữu của Chateau Figeac, 2 ngọn đồi còn lại được tìm thấy ở Chateau Cheval Blanc. Chateau La Dominique là một trong những điền trang hàng đầu khác tại St Emilion. Valandraud, một Premier Cru Classe nằm ở xa hơn về phía Đông nơi có thổ nhưỡng giàu đất sét cùng khí hậu mát mẻ.

Những vùng có terroir tốt nhất hầu hết đều nằm trên các cao nguyên với đá vôi, đất sét, sỏi, cát và trầm tích sắt. Phần lớn rượu vang Saint Emilion ngon nhất đều thuộc các điền trang này. Với các lớp đá vôi khổng lồ cùng trầm tích, những dòng vang thuộc các lâu đài trên cao nguyên có sự phong phú, kết cấu tốt và khoáng chất tươi mới.

St Emilion có khí hậu điều hòa bởi ảnh hưởng của đại dương, với lượng mưa đều đặn trong năm, mùa hè nóng khô. Khí hậu cũng chịu ảnh hưởng của 2 dòng sông là Isle và Dordogne. 2 dòng sông đóng góp nhiệm vụ điều hòa vào mùa đông, ngăn chặn nguy cơ sương giá rét hại. Nhiệt độ trung bình năm khoảng 12.8 độ C, sự biến thiên nhiệt độ không quá lớn. Lượng mưa của vùng đều đặn trong năm là điều kiện tuyệt vời cho những cây nho. Tuy nhiên, sự thay đổi nhiệt độ và lượng mưa của từng năm cũng là yếu tố có sự khác biệt về chất lượng và hương vị trong mỗi niên vụ.

Các cao nguyên đá vôi của St Emilion

Đá vôi là một phần quan trọng tạo nên sự khác biệt của rượu vang Saint Emilion. Đá vôi  thoát nước cực tốt trong những năm ẩm ướt. Lớp đá này hoạt động như một miếng mút, thấm nước mà không bị úng và cung cấp đủ nước cho cây nho trong những năm khô hạn. Trên lớp đá vôi này, cây nho khó mọc rễ rộng, không bao giờ bị úng nước. Trong điều kiện khô nóng, đất đá vôi một lần nữa phát huy tốt tác dụng của chúng trong việc giải phóng độ ẩm mà nó giữ lại trong mùa mưa đầu năm. Đá vôi cũng bổ sung độ pH và các nguyên tố khoáng khác nhau cho đất. Nhờ vậy, rượu vang từ những vùng đất này thường thể hiện nhiều đặc điểm khoáng chất hơn trong mùi hương và hương vị. Thổ nhưỡng nhiều đá vôi rất giàu canxi, một chất dinh dưỡng quan trọng của cây nho. Theo thời gian, đá vôi sẽ bị thoái hóa và phát triển thành đất sét bởi đá vôi có độ pH và canxi cao nên dễ bị phân hủy. Nhờ các trầm tích khác nhau của sinh vật biển từ hàng triệu năm trước nên đã tạo ra thổ nhưỡng độc đáo này của Saint Emilion. Những dòng rượu vang tốt nhất trong vùng đều thể hiện sự khoáng đạt trong hương vị của chúng.

Bên cạnh đá vôi thì đất sét của vùng cũng là duy nhất. Trên những ngọn đồi thoải, một lớp sét mềm phủ trên thềm đá phấn. Thềm đá phần mềm này sẽ giúp rễ nho lan rộng và cũng có tác dụng tháo nước nhanh, tránh ngập úng cho cây nho. Thành phần sét giúp cho hương vị của nho tươi mát, cung cấp thêm nước cho cây nho vào mùa hè.

Ở chân đồi, đất còn khá trẻ và mềm, những cây nho có thể cắm rễ sâu. Nước sẽ không đọng lại ở bề mặt mà chảy xuống sâu dưới lòng đất. Các nhiều đất sét thì đất càng giữ nước tốt để mùa khô hạn có thể cung cấp đủ độ ẩm cho cây nho.

Đất sét của St Emilion đều do quá trình đá vôi bị phân hủy. Điều này cũng giải thích cho việc bạn thường tìm thấy đá vôi và đất sét nằm cùng nhau. Đất sét có thể chứa CEC cao, còn được biết đến với tên gọi là khả năng trao đổi Cation. CEC cực kỳ quan trọng bởi nó cho phép đất mang đến nhiều chất dinh dưỡng cho cây nho. Đất sét cũng có nhiều hợp chất hóa học và chất dinh dưỡng làm tăng thêm tính độc đáo của thổ nhưỡng. Trong đất sét, bạn có thể tìm thấy canxi, pH, các khoáng chất vi lượng cùng với CEC.

Bên cạnh đó, ở St Emilion người ta còn tìm thấy những vùng đất có nhiều cát như Canon La Gaffeliere. Những loại rượu vang ở khu vực nhiều cát sẽ nhẹ hơn, thanh lịch hơn và tinh tế hơn. Cho đến thời điểm này, chateau Corbin là nhà sản xuất tốt nhất có những dòng vang mang phong cách như trên.

Những vùng có thành phần thổ nhưỡng nhiều cát hay bị mưa đá. Năm 2021, một hệ thống mới được ra đời để chống lại các cơn mưa đá. Họ sử dụng 37 bệ phóng khinh khí cầu heli có đóng gói muối, bóng bay để phát hiện những đám mây mưa đá. Các khinh khí cầu này sẽ liên kết với một loạt máy dò radar. Hệ thống dự kiến sẽ bao phủ 7500 ha bao gồm St Emilion và các vùng lân cận.

Tỷ lệ pha trộn giữa các giống nho kết hợp với thổ nhưỡng của St Emilion là yếu tố hàng đầu quyết định sự khác biệt giữa rượu vang Bờ Trái và rượu vang Bờ Phải.

Rượu vang St Emilion nên kết hợp với thực phẩm nào

Rượu vang St Emilion có nhiều loại, với sự đa dạng này bạn có thể kết hợp với rất nhiều loại thực phẩm khác nhau. Bạn có thể thưởng thức một ly vang St Emilion với thịt bò quay, nướng, om, hầm hay những món ăn từ thịt gà, thịt bê, thịt lợn và cá. Bên cạnh đó, nếu bạn là một tín đồ của pho mát thì các dòng vang St Emilion cũng rất hoàn hảo đấy.