Khám phá vùng Sauternes/Barsac, Bordeaux Phần 1

Rượu vang là thức uống đã có từ lâu đời và là chất xúc tác tuyệt vời trong các bữa tiệc, các dịp quan trọng. Nhắc đến rượu vang, không thể nào không nhắc đến vùng rượu vang Bordeaux, Pháp. Nổi tiếng trên thế giới với các dòng vang chất lượng, rượu vang Pháp luôn có mặt trong các hầm sưu tập rượu của những vị khách yêu vang. Khám phá sâu hơn vào vùng Bordeaux, ta cũng không thể quên rượu vang vùng Sauternes/Barsac. Hãy cùng WINECELLAR.vn khám phá rượu vang của khu vực Sauternes trong bài viết dưới đây.

Tổng quan về Sauternes

Sauternes là một trong những vùng rượu vang của vùng Bordeaux, nằm cách trung tâm thành phố Bordeaux khoảng 25 dặm về phía Đông Nam, ở cuối phía Nam của Graves. Vùng có khoảng 2002 ha trồng nho.

Sauternes có 5 xã khác nhau với terroir độc đáo riêng gồm Sauternes với diện tích 1599 ha, Barsac 403 ha, Bommes 380 ha, Preignac với 565 ha và xã nhỏ nhất là Fargues với 190 ha.

Hầu hết các lâu đài của vùng đều khá nhỏ đặc biệt là khi so sánh với Medoc. Tổng cộng có khoảng 20 lâu đài có diện tích hơn 20 ha và gần 160 nhà sản xuất diện tích ít hơn 5 ha. Mỗi năm vùng sản xuất 480.000 thùng rượu mỗi năm. Số lượng này bao gồm Barsac với 130.000 thùng rượu mỗi năm.

Hương vị rượu vang của vùng Sauternes

Rượu vang trắng vùng Sauternes có phong cách ngọt ngào, có những loại rượu hương vị đẫm mật ong nhưng không hề nồng, ví dụ như các dòng vang đến từ Chateau d’Yquem. Rượu vang Bordeaux từ Sauternes có hương vị đậm đà hơn. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy hương hoa quả như dứa, đào, lê, mơ, cam, vani, đặc biệt là mật ong ở trong hương vị của rượu vang. Trong khí đó, những dòng vang từ Barsac thường nhẹ hơn nhưng hương vị cũng tương tự như Sauternes.

Khi rượu vang của Sauternes và Barsac được ủ lâu thì sẽ mang hương vị của caramel, brioche, butterscotch hay socola. Những loại rượu độc đáo từng được phục vụ tốt nhất ở nơi lạnh giá.

Sauternes thường được phục vụ với pho mát mặn, đồ ăn cay và Foie Gras là món ăn tuyệt vời nhất. Rượu vang Sauternes thường có lượng đường cao nên không kết hợp được tốt với món tráng miệng.

Những hương vị đặc trưng của rượu vang vùng Sauternes
Những hương vị đặc trưng của rượu vang vùng Sauternes

Rượu vang Sauternes kết hợp tốt với món ăn nào

Nhiều người cho rằng rượu vang ngọt thường dùng để tráng miệng nhưng thực chất thì không phải vậy. Rượu vang Sauternes với hàu là một cặp thực phẩm tuyệt vời. Tùy thuộc vào cách chế biến mà rượu vang của vùng có thể đi kèm với các món hải sản, đặc biệt là động vật có vỏ, tôm hùm, cua. Với vị mặn tự nhiên của Foie gras và độ ngọt của rượu Sauternes, đây là sự kết hợp thực sự hoàn hảo.

Bên cạnh đó, rượu vang của khu vực cũng có thể đi kèm với các món gà quay, thịt bê và thịt lợn có nhiều gia vị hay được chế biến có chút ngọt. Nếu bạn là một tín đồ của đồ ăn châu Á thì hãy yên tâm, rượu vang Sauternes cũng có thể kết hợp rất tốt. Không chỉ vậy, một số món ăn có gia vị nhẹ thì vị ngọt và cay sẽ giúp ăn ngon miệng hơn. Pho mai cứng, mềm cũng có thể dùng cùng rượu vang Sauternes. Đặc biệt, phô mai xanh hay các loại phô mai có hương vị mặn, hàm lượng khoáng chất cao cũng rất thích hợp.

Thổ nhưỡng và khí hậu vùng Sauternes

Sauternes và Barsac nằm gần sông Garonne và Ciron cùng với nhiệt độ chênh lệch. Điều này tạo điều kiện cho sương mù xuất hiện vào buổi sáng sớm. Đôi khi, sương mù còn kéo dài đến buổi chiều, môi trường quá ẩm ướt là điều kiện thuận lợi để nuôi cấy nấm botrytis.

Thổ nhưỡng của Sauternes khá đa dạng với lượng đá phấn, đá vôi, cát, đất sét, sỏi trong đất ở nhiều mức độ khác nhau.

Bên cạnh đó, Sauternes cũng nổi tiếng với những ngọn đồi thoai thoải và độ dốc cao. Độ cao của vùng từ 3 – 80m, đỉnh cao nhất nằm ở Chateau d’Yquem.

10 điều thú vị về Sauternes bạn nên biết

  1. Rượu vang Sauternes là loại rượu đắt nhất được sản xuất tại Bordeaux.
  2. Sauternes được phân loại cùng với rượu vang đỏ Medoc năm 1855.
  3. Rượu vang trắng không ngọt từ những cây nho được trồng ở vùng Sauternes chỉ được phép bán dưới tên Bordeaux Blanc bởi chỉ những loại vang ngọt mới được bán với tên Sauternes.
  4. Trước khi đại dịch Phylloxera bùng nổ, Sauvignon Blanc là giống nho được trồng chủ yếu ở Sauternes. Ngày nay, Semillon là giống nho được trồng nhiều.
  5. Quá trình những cây nho bị nấm Botrytis tấn công thực sự bắt đầu diễn ra ở Sauternes.
  6. Chateau d’Yquem được coi là nhà sản xuất tốt nhất trong khu vực và điều này không có ai phủ nhận.
  7. Rượu vang Sauternes không kết hợp tốt lắm với món tráng miệng do lượng đường cao. Vì vậy, rượu vang của vùng phù hợp với các món mặn hoặc cay, đặc biệt là pho mát.
  8. Rượu vang Sauternes có thể uống đa dạng. Các dòng vang có thể thưởng thức khi còn trẻ, vừa mới xuất xưởng hoặc được ủ lâu trong nhiều thập kỷ, thậm chí là lâu hơn.
  9. Chateau La Tour Blanche không chỉ được biết đến là một trong những nhà sản xuất rượu hàng đầu ở Sauternes mà còn là một trường dạy rượu.
  10. Ngày 8/5 là ngày Quốc tế rượu ngọt. Chính vì thế, đây là ngày hoàn hảo để mở một chai vang Sauternes.

2020, 2019, 2018, 2017, 2016, 2015, 2014, 2013, 2011, 2010, 2009, 2007, 2006, 2005, 2003, 2001, 1997, 1996, 2995, 1990, 1989, 1988, 1986, 1983, 1976, 1975, 1967, 1962, 1959, 1949, 1945, 1937, 1929 and 1921 là những niên vụ thành công nhất. Do có lượng đường cùng độ axit cao nên rượu vang Sauternes thường để lâu và được tham gia vào thị trường đấu giá.

Vào năm 1967, Chateau d’Yquem đã tạo ra một loại rượu vang huyền thoại trong khi đó, các điền trang khác không thể làm được điều này. Có những vùng đất tạo nên những chai vang đỏ tuyệt vời nhưng rượu vang ngọt của Sauternes cũng thực sự tuyệt hảo.

Nho Semillon – một trong những giống nho chính làm rượu vang tại Sauternes
Nho Semillon – một trong những giống nho chính làm rượu vang tại Sauternes

Các giống nho ở vùng Sauternes

Ở Sauternes có 3 giống nho chủ yếu là Semillon, Sauvignon Blanc và Muscadelle. Đây là những giống nho duy nhất được luật AOC cho phép trồng ở vùng này.

Semillon là giống nho thuộc Sauternes khi vào thế kỷ 18, nó chỉ được trồng ở khu vực này. Hiện nay, giống nho này ngày càng phổ biến hơn và lan rộng trên các bờ sông Garonne đến vùng trung tâm. Đây cũng là giống nho lý tưởng để làm rượu vang ngọt. Giống nho này nhạy cảm với nấm mốc và khó phát triển hơn nho Sauvignon Blanc. Semillon được biết đến là giống nho quan trọng của vùng nhưng trước khi phân loại 1855 diễn ra, vùng Sauternes lại trồng nhiều Sauvignon Blanc. Mọi việc hoàn toàn sau đổi sau khi đại dịch Phylloxera diễn ra. Ngày nay có khoảng dưới 25% diện tích của vùng là trồng nho Sauvignon Blanc, số diện tích còn lại đa số là trồng nho Semillon.

Việc trồng nho Semillon là điều đúng đắn bởi giống nho mang đến một kết cấu phong phú trong khi đó Sauvignon Blanc bổ sung độ axit và sự tươi mát cho rượu vang. Giống nho Muscadelle không được ưu ái lắm bởi là giống nho ngọt khó chín nhất và dễ bị thối. Không chỉ vậy, loại nho nay thiếu khả năng phát triển tốt như 2 giống nho trên. Chính vì thế, tuy cũng được trồng nhưng nho Muscadelle có số lượng không nhiều.

Phân loại của vùng Sauternes

Rượu vang trắng của Sauternes phổ biến nhất là vào thế kỷ 19. Đây cũng là vùng cực kỳ quan trọng trong bảng phân loại năm 1855. Vùng Sauternes và Barsac được phân loại riêng cùng với phân loại năm 1855 nổi tiếng của Medoc. Không giống như rượu vang đỏ với 5 thứ hạng được phân loại. Ở Sauternes chỉ có 2 thứ hạng là First Growth và Second Growth. Vùng đã xuất sắc có 11 lâu đài được trao danh hiệu First Growth và 15 nhà sản xuất được xếp hạng Second Growth.

Phân loại thấp nhất sẽ sử dụng thuật ngữ là Haut Sauternes, đây cũng là thuật ngữ nhằm xác định các loại rượu vang mới. Tìm hiểu về phân loại Sauternes/Barsac 1855 có thể nói rằng chateau d’Yquem được đặt ở một đẳng cấp riêng biệt. Trên thực tế có rất nhiều người tranh cãi về việc First Growth nào là tốt nhất nhưng ở Sauternes thì không xảy ra vấn đề này.

Sự thật rằng hiếm thấy một vùng rượu vang nào trên thế giới mà tất cả mọi người đều đồng ý rằng chỉ có một lâu đài đứng đầu. Ở Sauternes, vinh dự này đã được trao tặng cho Chateau d’Yquem, với những dòng vang nổi tiếng của mình, lâu đài đã xuất sắc được tất cả mọi người công nhận.

Sauternes là vùng được phân loại duy nhất chuyên sản xuất rượu vang trắng Bordeaux. Những dòng vang ngon nhất là rượu vang trắng, ngọt, nổi tiếng của Bordeaux. Rượu vang trắng được sản xuất tại Sauternes khác hoàn toàn với các dòng vang Bordeaux khác. Sauternes là loại vang khó sản xuất, đắt tiền và tốn cực nhiều công sức. Mọi lao động đều diễn ra trên các vườn nho bởi những trái nho được dùng để sản xuất rượu vang bắt buộc phải ảnh hưởng bởi bệnh botrytis nên có thể mất đến hàng tuần để thu hoạch. Một điều thú vị rằng người hái đôi khi chỉ hái từng quả một để đảm bảo chất lượng.

Trong những năm khó khăn, những người thu hoạch cần đảo qua đảo lại vườn nho nhiều lần để tìm ra những quả nho bị bệnh. Thời gian họ di chuyển trong vườn nho cũng rất quan trọng. Người trồng nho sẽ chính thức bước vào vụ thu hoạch khi bệnh botrytis xuất hiện. Nếu chờ đợi lâu, không căn được thời gian chuẩn thì lượng đường trong nho sẽ tăng cao, độ axit giảm. Nếu nho này được đem làm rượu sẽ tạo nên những chai vang có kết cấu không tốt.

Sản lượng nho ở Sauternes/Barsac cũng rất thấp. Năng suất chỉ dao động từ 8 ha – 15 ha. để sản xuất ra những loại rượu vang ngon luôn cần có sự kết hợp giữa các yếu tố về thổ nhưỡng, môi trường đặc biệt là căn bệnh botrytis cinerea hay còn được biết đến là bệnh thối nhũn.